قبله
معناي لغوي قبله:
"قبله" به معني "جهت" است وبه اين نام ناميده مي شود ، زيرا نمازگزار در مقابل آن مي ايستد.
معناي اصطلاحي قبله:
پيامبر اكرم صلي الله عليه وآله در مدت 13 سال پس از بعثت در مكه  و چند ماه بعد از هجرت در مدينه به امر خداوند متعال به سوي بيت المقدس عبادت مي كردند؛ ولي بعد از آن قبله تغيير يافت ومسلمانان مامور شدند كه به سوي كعبه نماز بگزارند
مواردي كه رعايت قبله واجب است
اول: نمازهاي واجب يوميه وقضاي آنها ونماز احتياط وسجده وتشهد فراموش شده وهمچنين تمام نمازهاي واجب واما نمازهاي مستحبي در غير حال راه رفتن وسواري رعايت قبله شرط صحت آنها است واما درحال راه رفتن وسواري لازم نيست رو به قبله باشدواما نسبت به سجده  سهو مورد اختلاف است بعضي از فقها احتياط لازم دارند وبعضي مانند حضرت امام قدس سره احتياط مستحب دارند.

كيفيت رو به قبله بودن در نماز
مساله : كسي كه نماز واجب را ايستاده مي خواند ، بايد طوري بايستد كه بگويند روبه قبله ايستاده وبيشتر فقها وحضرت امام فرموده اند : لازم نيست زانوهاي او ونوك پاي او هم رو به قبله باشد وبعضي فرموده اند : بنابر احتياط واجب بايد زانوها وانگشتان پاي او هم رو به قبله باشد .
مساله : كسي كه بايد نشسته نماز بخواند ، اگر نمي تواند به طور معمول بنشيند ودرموقع نشستن ،كف پاها را به زمين مي گذارد،بايد در موقع نماز صورت وسينه وشكم او رو به قبله باشد واما نسبت به ساق پا اختلاف است بعضي از فقها وحضرت امام فرموده اند:لازم نيست ساق پاي او رو به قبله باشد وبعضي فرموده اند : بايد ساق پاي او رو به قبله باشد .
مساله :
كسي كه نمي تواند نشسته نماز بخواند ، بايد در حال نماز به پهلوي راست طوري بخوابد كه جلوي بدن او رو به قبله باشد ، واگر ممكن نيست بايد به پهلوي چپ طوري بخوابد كه جلوي بدن او رو به قبله باشد، واگر اين را هم نتواند بايد به پشت بخوابد به طوري كه كف پاي او رو به قبله باشد.
در حال احتضار (جان دادن)
مسلماني را كه محتضر است مرد باشد يازن ، بزرگ باشد يا كوچك، بايد به پشت بخوابانند به طوري كه كف پاهايش به طرف به قبله باشد ، واگر خواباندن او كاملا به اين طور ممكن نيست بنابراحتياط واجب تا اندازه اي كه ممكن است بايد به اين دستور عمل كنند ، وچنانچه خواباندن او به هيچ قسم ممكن نباشد به قصد احتياط او را رو به قبله بنشانند و اگر آن هم نشود باز به قصد احتياط او را  به پهلوي راست يا به پهلوي چپ ، رو به قبله بخوابانند.

درحال نماز برميت
كسي كه به ميت نماز مي خواند ،بايد رو به قبله باشد ونيز واجب است ميت را مقابل او به پشت بخوابانند، به طوري كه سر او به طرف راست نمازگزار وپاي او به طرف چپ نماز گزار باشد.

در حال دفن ميت
ميت را بايد در قبر به پهلوي راست طوري بخوابانند كه جلوي بدن او رو به قبله باشد.

در حال ذبح ونحر حيوانات
در موقع سر بريدن ، بايد جلو بدن حيوان رو به قبله باشد.

مواردي كه رعايت قبله مستحب است:

1- در حال دعا 2- در حال قرائت قرآن  3- در حال ذكر 4- در حال تعقيب نماز 5- در حال سجده ي شكر    6- در حال سجده واجب قرآن  7- مطلقا در حال نشستن

مواردي كه رو به قبله بودن حرام است

 
مساله : موقع تخلي بايد طرف جلو بدن ؛ يعني شكم وسينه رو به قبله وپشت به قبله نباشد{بنابراين در هواپيما وقطار بايد همين معنا را رعايت كند} واحتياط واجب آن است كه بچه را در وقت تخلي رو به قبله يا پشت به قبله ننشانند؛ ولي اگر خود بچه بنشيند ، جلو گيري از او واجب نيست.

مواردي كه رو به قبله بودن مكروه است

 
1-در حال پوشيدن شلوار 2- در حال جماع (همبستري) 3-در هر حالي كه منافات با قبله داشته باشد.
 

را ه هاي تشخيص قبله
 

1- علم (يقين):

كه اگر كسي علم به قبله بودن يك جهت پيدا كرد، بايستي حكم به قبله بودن آن طرف نمايد.

2- شهادت دو نفر شاهد عادل : به شرطي كه شهادت آنان از روي حس و مشاهده باشد كه در اين صورت ولو شهادت آنان يقين هم نياورد،جايگزين يقين مي شود.
3- به گفته كسي كه از روي قواعد علمي قبله را تشخيص مي دهد و گفته او اطمينان آور هم باشد.
4- ظن و گمان : كه اگر هيچ كدام از سه مرحله قبلي وجود نداشت نوبت به مرحله چهارم مي رسد كه عمل كردن به ظن و گمان باشد و آن هم از هر راهي به دست آيد، چه از راه محراب مسجد يا قبرهاي مسلمانان باشد و چه از گفته صاحب خانه و چه از راه خورشيد و ستاره و قطب نما باشد؛البته بايد توجه داشت كه در صورتي مي تواند به گمان عمل كند كه نتواند گمان قوي تري پيدا كند والا بايستي گمان قوي تر را تحصيل نمايد؛ مثلا اگر مهمان از گفته صاحب خانه گمان به قبله پيدا كند، ولي بتواند از راه ديگرگمان قوي تر به دست آورد،نبايد به حرف او عمل نمايد.
كسي كه نمي داند قبله كدام طرف است 1- كسي كه تمام اطراف در نظر او مساوي است و وقت نماز هم وسعت دارد و فقط يك نماز هم بايد بخواند، مانند نماز صبح ، دراينجا وظيفه اش روشن است و بايد چهار نماز به چهار طرف بخواند.
2- در صورتي كه وقت نماز وسعت دارد و تمام اطراف در نظر او مساوي است و بايد دو نماز بخواند؛ مانند ظهر و عصر يا مغرب و عشا، در اينجا اين دو نماز را به دو صورت مي تواند بخواند:
الف) ابتدا نماز اول را به چهار طرف مي خواند و بعد نماز دوم را شروع مي نمايد و در هنگام خواندن نماز دوم لازم نيست كه آن را از همان طرفي كه نماز اول را شروع كرده است ، شروع نمايد.
ب) نماز اول را به هر طرف خواند به دنبال آن ، نماز دوم را به همان طرف مي خواند و خواندن نماز دوم به طرف ديگر جايز نيست ، ولي احتياط مستحب آن است كه روش اول انتخاب شود.
3- كه در اين صورت به هر چند طرف كه وقت اجازه مي دهد، نمازش را مي خواند.
4- بايد نماز اول را به چهار طرف خوانده و كسري را به نماز دوم بدهد، يعني به هر چند طرف كه وقت دارد،نماز دوم را بخواند.
5- در اين صورت آخرين نمازي كه مي خواند، به نيت عصر و نمازهاي قبلش را به نيت ما في الذمه بخواند.
6- چهار ركعت آخر را به نيت عشا و بقيه وقت قبلي را به نيت نماز مغرب به هر چند طرف كه مي تواند،بخواند.
7- اگر مي داند كه قبله در چند طرف است ، بايد فقط به همان اطرافي كه يقين به قبله بودن يكي از آنها دارد، نماز بخواند.
8- حضرت امام صورت گمان را هم به صورت يقين داشتن ملحق فرموده اند. يعني به هر چند طرف كه گمان به قبله بودن آنها دارد، فقط به همان اطراف نماز بخواند ولكن بنا بر احتياط مستحب صورت گمان به صورت تحير و شك ملحق گردد.
 

  نماز در هواپيما در حال پرواز
 

نماز در حال پرواز با رعايت رو به قبله بودن جايز است واگر در حال رو به قبله بودن داخل نماز شود وهواپيما به راست يابه چپ انحراف پيداكند، اگر بعد از سكوت از قرائت وذكر ، به طرف قبله برگردد نمازش صحيح است اگر چه گرديدن او به طور تدريجي منتهي به اين شود كه مقابل طرف اول قرار بگيرد  واما اگر به طور كامل پشت به قبله نمايد سپس برگردد نمازش باطل است ؛ بنابر اين اگر در هواپيمايي كه از مكه يا كعبه مكرمه مي گذرد نماز بخواند نماز باطل است ، زيرا حفظ رو به قبله بودن ممكن نيست  واما اگر در اطراف مكه پرواز مي كند ونمازگزار به طور تدريجي صورتتش را به طرف قبله قرار مي دهد نماز صحيح است.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: